Nhạc flac là gì ? những thú vị về nhạc flac mà bạn chưa biết
Trong thời kì nhạc số lên ngôi, người ta luôn phấn đấu sáng tạo ra các định dạng tiếng động khác nhau, với mục đích giảm thiểu dung tích của file nhạc lưu trữ nhưng vẫn phải giữ được chất lượng tiếng động hoàn hảo. Về cơ bản, mỗi định dạng tiếng động sẽ sử dụng các thuật toán khác nhau để lấy mẫu, mã hóa cũng như giữ lại đặc trưng của file nhạc gốc.
Bạn đang xem: Flac là gì
Thắc mắc đưa ra là giữa vô vàn định dạng nhạc số hiện tại, từ MP3, WMA, AAC cho đến FLAC, ALAC, APE hay WAV,AIFF – chất lượng chúng khác nhau ra sao, tất cả chúng ta nghe nên loại nào, lưu trữ định dạng nào? Hãy cùng “giải ngố”!
Chơi đồ gì, nghe nhạc gì ?
Trước hết, tất cả chúng ta sẽ cần tìm hiểu những yếu tố cơ bản của định dạng tiếng động với khái niệm PCM (Pulse-Code Modulation). Ra đời năm 1937, PCM là một trong những công nghệ trước hết trợ giúp chuyển tín hiệu sóng âm (analog) thành kĩ thuật số (digital). Nôm na là nhờ PCM, tất cả chúng ta mới có thể nghe nhạc trên PC, đầu đĩa CD thay vì đĩa than, vinyl hay băng cát sét như các bậc cha ông trước đó.
PCM được đặc trưng bởi hai thành phần:
+ Tần số mẫu (sample rate): cho biết số lần tín hiệu tiếng động được đo và lấy mẫu trong một giây.
+ Độ dày bit (bit-depth): Hiểu một cách đơn giản, bit là những mã nhị phân (số 0 và số 1) dùng để tạo ra dữ liệu – hay những file nhạc mà tất cả chúng ta tải về. So với tiếng động kĩ thuật số (digital audio), bit-depth sẽ cho biết số lượng các bit được sử dụng để lưu trữ tín hiệu tiếng động.
Trên cả lý thuyết lẫn thực tiễn, tiếng động có độ sắc nét cao sẽ cụ thể hơn tiếng động có độ sắc nét thấp. Tuy nhiên, nó còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác như chất lượng thu âm, hệ thống tiếng động (đặc biệt là DAC – Digital to Analog Converter) và trọng yếu nhất là thính giác nhân loại – đã là “tai trâu” thì nghe mp3 với lossless cũng như nhau mà thôi.
Trước đây, nhạc số thường được ghi lại trên đĩa CD 16-bit với tần số 44.1 ƙHz. Tuy nhiên với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ tiếng động, những bản thu âm với độ sắc nét lên tới 24-bit, 32-bit cùng sample rate 96khz và thậm chí là 192khz xuất hiện ngày càng thông dụng.
Về bản chất, các loại định dạng tiếng động thông dụng trên toàn cầu sẽ được chia thành 3 nhóm: không nén (uncompressed), nén nhưng bảo toàn dữ liệu (lossless) và nén không bảo toàn dữ liệu (lossy).
Không nén (uncompressed): WAV, AIFF
Đúng như tên gọi, loại định dạng tiếng động này là nguyên bản, không bị nén và có dung tích khá lớn như WAV, AIFF. Theo chuẩn định dạng này, cứ mỗi giây, tiếng động sẽ được lẫy mẫu với tần số 44.1 ₭Hz (44100 lần/giây), mỗi mẫu được diễn tả bởi 16 bit dữ liệu. Vậy với 1 phút tiếng động, ta có:
44100 Hz Ҳ 2 kênh trái phải Ҳ 2 bytes (16 bit = 2 bytes) Ҳ 60 giây = 10.584.000 bytes = 10.1 MB.
Điều này giải thích vì sao, thông thường 1 đĩa CD có dung tích 750 MB sẽ lưu được khoảng 74 phút nhạc, tương ứng bit rate chuẩn của tiếng động gốc là 44100 Hz Ҳ 2 kênh Ҳ 16bit = 1411 kbps (Kilobits/second)
WAV
WAV là dạng file tiếng động không nén dựa trên định dạng PCM, được phát triển bởi Microsoft và IBM vào năm 1991 để giúp người dùng sử dụng đơn giản hơn trên các máy Windows. Tuy nhiên ở thời điểm hiện tại WAV đã trở nên thông dụng trên cả Mac và Windows.
AIFF
Giống như WAV, AIFF cũng dựa trên công nghệ PCM, nhưng được phát triển bởi Apple cho các máy Mac của mình. Ngoài ra AIFF còn tồn tại các phiên bản khác là AIFF-₵ và Apple Loops, được sử dụng bởi các PM làm nhạc GarageBand và Logic Pro. Tuy được thiết kế cho Mac, các máy Windows vẫn có thể sử dụng định dạng này một cách bình thường.
Nén không mất dữ liệu (Lossless Compression): FLAC, APE, ALAC
Nếu dùng PC, bạn sẽ không xa lạ gì với Zip hay Rar – 2 PM có khả năng giảm thiểu dung tích file một cách đáng kể, nhưng dữ liệu của nó thì vẫn y nguyên. Đó cũng là mục đích của công việc nén không mất dữ liệu (lossess compression): giữ nguyên tín hiệu của tiếng động gốc.
Làm điều đó như vậy nào? Đơn giản, nó sử dụng thuật toán để tìm thấy quy luật lặp của dữ liệu, sau đó tìm 1 cách hiển thị khác tối ưu hơn, tốn ít dữ liệu hơn. Ví dụ thay vì chuỗi “ggggg eeee nnn kkkkkkk”, tất cả chúng ta có cách diễn giải tốt mà ít chữ hơn nhiều: “gx5 ex4 nx3 kx7”.
Xem thêm: Download Idm 6 – Download Tksuper
Như vậy, thuật toán nén không mất dữ liệu sẽ đảm bảo chất lượng ban đầu sau khoảng thời gian giải nén, vì nó không lược bỏ đi bất kể cái gì, nó chỉ tìm cách hiển thị dữ liệu khác mà thôi.
Trên thực tiễn, dữ liệu tiếng động trong 1 bản thu cực kỳ phong phú và sử dụng nhiều dữ liệu nên việc nén không có hiệu quả tối đa như Zip hay Rar đâu. Hiện tại, độ nén cao nhất có thể của kỹ thuật lossless compression là bằng khoảng 1/3 => 1/2 dung tích gốc của tiếng động gốc, mỗi album lossless sẽ có dung tích khoảng 200 đến 300 Mb.
FLAC(Free Lossless Audio Codec), ALAC( Apple Lossless Audio Codec) và APE( Monkey’s Audio) là 3 định dạng lossless thông dụng hiện tại. Trong số đó, FLAC rất được quan tâm nhất và trợ giúp chơi trên khá nhiều máy nghe nhạc, APE giải mã phức tạp hơn còn ALAC của Apple thì không thông dụng bằng 2 định dạng còn sót lại.
Nén không bảo toàn dữ liệu (Lossy): MP3, AAC, WMA, Vorbis,…
Ở cái thời Internet chậm như rùa bò, giá ổ cứng thì đắt đỏ, việc download hay lưu trữ một đĩa nhạc CD với dung tích hơn 700 MB tốn rất nhiều và thời gian, công sức. Đó là nguyên nhân vì sao những định dạng “nén mất dữ liệu” (lossy) ra đời, bằng cách hi sinh chất lượng và độ đúng đắn của tiếng động để giảm nhẹ dung tích file nhạc.
Ngoài ra, tai nhân loại cũng chỉ có khả năng cảm nhận những tiếng động có tần số nằm trong khoảng 16Hz – 20KHz, tần số ở ngoài dải âm này sẽ bị thuận toán nén loại bỏ. Việc này vừa tiết kiệm được số lần lấy mẫu cũng như số bit để mã hóa, từ đó tiết kiệm được dung tích tối đa.
Trên thực tiễn, nhạc mp3 thường được nén với bit-rate là 128kbps cho tới 320kbps – chỉ bằng 1/10 so với bit-rate của WAV (1411kbps). Dễ hiểu vì sao, mỗi phút nhạc mp3 128kbps chỉ tốn khoảng 1MB và một chiếc đĩa CD có thể lưu tới hàng trăm bài hát.
Vậy cái giá của việc tiết kiệm dung tích là gì? Trong quá trình nén, những tiếng động giả sẽ được “bù đắp” vào những phần mà nó loại bỏ đi, dẫn theo hiện tượng méo âm so với tiếng động gốc. Bạn cứ thử so sánh 1 bản mp3 64kbps với 1 file nén lossless hoặc 1 track trong CD gốc và đơn giản nhận thấy sự thay đổi này.
Ngoài ra, khi đã nén sang định dạng lossy, tất cả chúng ta không thể chuyển hóa nó lại chất lượng như ban đầu như lossless. Nôm na là WAV có thể convert sang FLAC và trái lại mà vẫn giữ nguyên chất lượng tiếng động, còn WAV sang mp3 128 kbps thì vĩnh viễn mất đi chất lượng của file gốc.
Tuy vậy, những định dạng lossy như MP3, AAC, WMA, Vorbis vẫn được sử dụng thông dụng hiện tại vì tính gọn nhẹ của nó. Nếu không qúa khó tính trong việc thẩm âm hoặc đơn giản là nghe Pop, Rock, Dance (chứ không phải là nhạc cổ kính, vocal với các tần số tiếng động cao, nhạc cụ nhiều) thì định dạng lossy tuyệt đối có thể giải quyết được nhu cầu của bạn.
Xem thêm: For And On Behalf Of Là Gì Và Cấu Trúc On Behalf Of Trong Tiếng Anh
Như vậy, đến đây bạn đã có thể phân biệt được nguồn gốc và sự khác nhau của WAV, FLAC và MP3 – những định dạng nhạc số thông dụng hiện tại rồi. Việc nghe loại nào, lưu trữ loại nào sẽ phụ thuộc vào 3 yếu tố chính:
+ Bạn muốn chất lượng tiếng động như vậy nào?
+ Khả năng thẩm âm của bạn tốt đến đâu?
+ Thiết bị tiếng động (loa, đài, DAC/AMP, headphone,…) của bạn có khả năng đến đâu?
Cá nhân tôi thì nghĩ rằng, khi khởi đầu tìm tòi, download những bản nhạc lossless hay hi-res chất lượng tốt – nghĩa là nhu cầu thưởng thức âm nhạc của bạn đã thực sự thay đổi. Chẳng sớm thì muộn, bạn cũng sẽ bước chân vào đoạn đường “sướng cái tai, khổ cái ví” này.
[Audio lớp mầm] – Nhạc nén, nhạc không nén? Hi-Res là gì?
The post Nhạc flac là gì ? những thú vị về nhạc flac mà bạn chưa biết appeared first on Monrun.vn.
source https://monrun.vn/flac-la-gi/
Nhận xét
Đăng nhận xét